Γράφει ο Γιάννης Σεργένης
Το Πάσχα είναι η μεγαλύτερη εορτή του Χριστιανισμού. Μία γιορτή γεμάτη συμβολισμούς.
Η λέξη Πάσχα προέρχεται από την εβραϊκή λέξη Πεσάχ που σημαίνει πέρασμα. Οι Εβραίοι γιορτάζουν το Πεσάχ, το πέρασμα, σε ανάμνηση των προγόνων τους που πέρασαν από την Αίγυπτο προς την ελευθερία και τη Γη της Επαγγελίας. Ταυτόχρονα, γιορτάζουν και την Εαρινή Ισημερία. Κατά τη διάρκεια της Α’ Οικουμενικής συνόδου το325, στη Νίκαια, καθιερώθηκε η γιορτή ως χριστιανική με το όνομα Πάσχα και ορίστηκε να γιορτάζεται την πρώτη Κυριακή μετά από την πανσέληνο της εαρινής ισημερίας. Το Πάσχα, οι πιστοί, γιορτάζουν την Ανάσταση του Ιησού και την ανάσταση της άνοιξης, το ξύπνημα της φύσης. Η σύνδεση της ιερότερης εορτής με την ισημερία και την πανσέληνο, μας δείχνει πόσο κοντά ήταν οι άνθρωποι στη φύση και πόσο μεγάλη σημασία στη ζωή τους είχαν τα διάφορα αστρονομικά φαινόμενα.
Οι περισσότεροι συμβολισμοί και έθιμα μας έρχονται από τους Εβραίους και τους αρχαίους Έλληνες και έχουν προσαρμοστεί στη χριστιανική πίστη.
Το σούβλισμα του αρνιού προέρχεται από τους Εβραίους. Το έθιμο του αμνού που θυσιάζεται και με το αίμα του έβαφαν τις εισόδους των σπιτιών τους, σε ανάμνηση της νύχτας της εξόδου από την Αίγυπτο. Με την έλευση του Ιησού, ο ίδιος έγινε ο θυσιαζόμενος αμνός.
Τα κόκκινα αυγά μας θυμίζουν το αίμα του Χριστού και τη θυσία Του. Το τσούγκρισμα συμβολίζει την Ανάσταση. Το αυγό είναι πανανθρώπινο σύμβολο της ζωής από τις αρχαίες κοσμογονίες, έως σήμερα. Στα Ορφικά Μυστήρια, το σύμβολο ήταν ένα φίδι τυλιγμένο γύρω από ένα αυγό. Κατά τη μύηση έσπαζαν ένα αυγό που συμβόλιζε τη γέννηση ενός νέου πνευματικού ανθρώπου. Το τσούγκρισμα των πασχαλινών αυγών συμβολίζει το σπάσιμο του τάφου του Χριστού και την Ανάστασή Του.
Η Θεία Κοινωνία ήταν μέρος των Ορφικών και των Κορυβαντικών μυστηρίων. Κατά τη μετάληψη οι πιστοί έτρωγαν ωμό ταύρο με κρασί, που συμβόλιζε το σώμα και το αίμα του Ζαγρέα Διονύσου, οποίος θυσιάστηκε, όπως και νωρίτερα ο Όσιρης στην αρχαία Αίγυπτο και αργότερα ο Μίθρας. Έτσι πέρασε και στην Χριστιανική πίστη η θυσία του Ιησού και η μετάληψη του Αίματος και του Σώματός Του.
Ο Επιτάφιος υπήρχε και στα αρχαία Αδώνια. Γινόταν αναπαράσταση του θανάτου του Άδωνι και γυναίκες στόλιζαν το νεκρικό του κρεβάτι με λουλούδια, τραγουδώντας μοιρολόγια. Έκαναν την επιτάφιο πομπή στους δρόμους της πόλης, όπως κάνουμε και σήμερα με τον Επιτάφιο. Την επόμενη ημέρα ακολουθούσε η ανάσταση του Άδωνι και συμβόλιζε την ανάσταση και την καρποφορία της φύσης.
Καλή Ανάσταση!